Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra 1964’te Paris’e gidiyor Timur Selçuk ve Ecole Normal de Musique’de piyano, kompozisyon, orkestra şefliği okumaya başlıyor. Günleri tamamen müzikle şekillenirken yanında getirdiği kitaplardaki şiirleri bestelemeye çalışıyor. Kitaplar Faruk Nafiz Çamlıbel ile Ümit Yaşar Oğuzcan’ın. İkisi de babasının arkadaşı. Çamlıbel’in Sen Nerdesin?’i de bu şiirlerden…
Müzik eleştirmenlerinin çoğuna göre Seksenler’in 1 numaralı şarkısı. Nedeni çeşitli; ama en çarpıcı olanı, o güne dek örtülü ırkçılık yapmış MTV’nin ilk kez beyaz olmayan birinin videoklibini yayınlamak zorunda kalması. Billie Jean, Thriller albümünün ikinci teklisi (İlki Paul McCartney ile düet The Girl is Mine). 20 Ocak 1983’te 45’lik olarak yayınlanıyor ve 11 milyondan fazla satarak bütün zamanların rekorunu eline geçiriyor.
Üniversite gençliğinden ve ‘okumuş’ kesimden ilgi gören Bir Yaz Daha Bitiyor, gitarlı, mandolinli ‘Akdeniz soundu’ denen türün o dönemde satabileceği en iyi tiraja ulaşmıştı. Başarıdaki en büyük pay birçoğuna göre Sen Benim Şarkılarımsın parçasındaydı. Amca İlhan Şeşen ile yeğenler Gökhan ve Burhan Şeşen inandıkları müzikten ödün vermeden, sabırla ilerleyerek, Levent Kırca’nın izlenme rekorları kıran TV dizisi ‘Olacak O Kadar’ın müziklerini yazıp ilk bölümlerde oyuncu olarak da ekranda gözükme operasyonuna doğru büyük bir adım daha atmıştı…
Tek şarkıyla ünlü olanlardan Mauricio Alberto Kaisermann. Brezilya’da San Paolo’da dünyaya geliyor. Müziğe ilgisi var. Mahalledeki birkaç gruba katıldıktan sonra tek başına yola devam kararı alıyor ve besteler yazmaya başlıyor. Yapıtlarıyla dikkat çekiyor ve Brezilya pazarı için ilk albümünü 1975’te yapıyor. Parçalar vasat ama bir tanesi var ki yürekleri dağlıyor adeta. Adı Dime ve bir bolero.
Ümit Besen konunun taverna ayağının kralı. Adana lokallerinde onu dinleyen ‘taçsız kral’ Metin Oktay’ın tavsiyesiyle Tarabya piyasasına sıçrayan Ümit Besen, çok sevilen besteleriyle rakiplerinden birkaç adım öne çıkıyor. Ümit Besen’in şöhrete ulaşması 1980’de yayınladığı ilk albümü Şikayetim Var’daki Tahta Masa şarkısıyla oluyor.
Sıra sözlere gelince, tarihin en ünlü bombardıman uçağı B-29’u, diğer adıyla Enola Gay’i hatırlıyor; hani şu 6 Ağustos 1945’te Hiroşima’ya atom bombasını bırakıp 2. Dünya Savaşı’nı sonlandıran uçak. Kütüphaneye kapanıp bilgi topluyor ve sözleri yazıyor. Etrafındakilere dinletiyor şarkıyı. Hepsi, 100 binden fazla insanı öldüren uçaktan pop şarkısı olur mu deyip karşı çıkıyor.
Grubun 1989 tarihli ikinci albümü Uçtu Uçtu büyük başarı kazanıyor. Albümde lokomotif işlevi gören Acil Demokrasi şarkısının adı kasetin kapağında Uçtu Uçtu’nun yanına yazılıyor. Kapakta Bedri Baykam’ın resmi var. Bulutsuzluk Özlemi, 9 Eylül 1989 tarihli ‘İnsan Hakları Yarın Değil Hemen Şimdi’ konserinde Acil Demokrasi’yi iki kez söyledikten sonra ortalık yıkılınca cesaretlenip ikinci kasetin hazırlıklarını hızlandırıyor ve aynı yılın Ekim ayında Uçtu Uçtu çıkıyor.
Beatles'ın en sevilen şarkılarından Hey Jude, önce grubun White Album uzunçaları için Paul McCartney tarafından yazılıyor ama sonra fikir değişiyor ve 26 Ağustos 1968’de 45’lik olarak çıkıyor. 45’liklerin üç dakikayı aşmadığı dönemde 7 dakika 11 saniyelik uzunluğuyla tarihe geçiyor.
Burada aynı yılın sonbaharında farklı kapakla basılıyor Ada; Attila Özdemiroğlu’nun yeni şirketi ART’ın ilk plağı olarak. Livaneli’nin önceki albümlerine pek benzemiyor Ada. Bağlama yok, türkü yok. Albümdeki çoğu gitarla yapılmış bestelerden Gözlerin bir adım öne çıkıyor ve şairlerin sevilen yapıtlarına yazılmış melodiler arasında Livaneli imzalı aşk şarkısı olarak çok seviliyor. Livaneli, Gözlerin’le ilgili bilgi verirken, daha önce Stockholm’de Yılanı Öldürseler filmi için yazdığı ezginin üzerine Paris’te sözleri oturttuğunu, beste üzerine söz eklemenin çok daha zor olduğunu, gitarla bu işi başardığını anlatıyor.
1991 başı; ‘Çocuklar; akşama kadar şarkıya isim bulamazsak, albümün çıkamama riski var’ diye avaz avaz bağırıyor R.E.M. grubunun basçısı Mike Miles stüdyoda. Skandal an meselesi. On yaşında, hayli şöhretli, saygı gören, kapasiteli bir grupta bunların konuşulması hiç profesyonel değil. Ancak, yeni albümün (7. stüdyo albümü olacak) lokomotifi olacak teklinin adı henüz bulunamamış durumda. Sonunda, yapımcı şirket Warner’dan mesaj geliyor ve ‘Losing My Religion’ olsun deniliyor…
Kurtalan Ekspres’in sadık elemanı Celal Güven’in ‘glockenspiel’inden yayılan masalımsı, masumiyeti çağrıştıran melodiyle Arkadaşım Eşşek albümün lokomotif şarkısı haline geliyor. Çok, çok seviliyor ama TRT yönetimi, parça sansürden geçse de gizli sansür uyguluyor. Gerekçe ilginç: ‘İnsan, arkadaşına eşek der mi?’. Rivayete göre Manço’dan eşeği kuzuyla değiştirmesi bile talep ediliyor…
Doksanlı yılların sembol şarkılarından Zombie, tazeliğini hiç yitirmeden yoluna devam ediyor. U2 ile Simple Mind’ın bazı parçalarında rastlandığı gibi Kuzey İrlanda’daki vahşete göndermeler yapan bu rock balladı, The Cranberries grubunun lideri Dolores O’Riordan’ın benzersiz sesi ve yorumuyla protest müzik tarihinde de ayrıksı yere sahip.
Yıl 1961; yazın dünyayı kasıp kavuran şarkı C’est Ecrit Dans Le Ciel, İstanbul kulüplerinde de birçok orkestra ve solist tarafından seslendirilmekte. Devir yabancı şarkıları ustalıkla taklit edebilme devri; Bob Azzam’a en yakın kim söylüyorsa en başarılısı O. İstanbul Radyosu yapımcılarından Fecri Ebcioğlu’nun aklına, Avrupa’dan dönerken uçakta bu şarkıya Türkçe söz yazmak geliyor. Kalemi çıkarıp, kimine göre sigara paketine, kimine göre de uçak biletine nakaratı karalıyor: Bak bir varmış bir yokmuş eski günlerde/ Tatlı bir kız yaşarmış Boğaziçi’nde…
Türkiye’de ise bu kadar sevilen az yabancı şarkı oluyor. Dönemin ünlü gençlik ve müzik dergisi HEY’in listesinde aynı hafta Nicoletta’nın Fransızca söylediği Mamy Blue birinci, Los Top Pops’un İngilizce Mamy Blue’su üçüncü, Joel Dayde’ninki dördüncü ve Şanar Yurdatapan’ın beş yaşındaki oğu Arda Kardeş’e söylettiği ‘Oy Anam Oy’ versiyonu ise beşinci sırada yer alıyor.
Bu arada, çoğunlukla yıldızlara aranjman söz yazan Talu, besteleriyle dikkat çekmeye başlayan Melih Kibar’la iş birliğine gidiyor. Erol Evgin de ikiliye katılınca yerli pop tarihinin en başarılı, en üretken, en isabetli işler üreten takımı giriyor pazara. Eylül 1976’da İşte Öyle Bir Şey/Ah Bu Hayat Çekilmez (Sevdan Olmasa) 45’liğini çıkartıyor Erol Evgin. Donanımlı orkestranın kaydı ve Attila Özdemiroğlu’nun düzenlemesiyle.
Latin dünyasıyla Anglosakson kültürünü harmanlayan ilk isim olarak tarihe geçiyor. Ardından onun yolundan giderek birçok Latin şarkıcı ABD’de şöhreti yakalıyor. Eylül 1969’da 10 To 23 albümünü çıkarıyor. Beatles şarkılarının coverlarının da yer aldığı bu albüm Türkiye’ye de ulaşıyor. İlginç şekilde Türkiye’de albümden en fazla Rain parçası tutuluyor. Feliciano bestesi Milliyet Gazetesi okurlarınca yılın şarkısı seçiliyor.
Karaoğlan lakaplı Ecevit kürsüye çıkmadan, meydanda uçuşan beyaz güvercinlerle birlikte Şenay binlerce kişiye Sev Kardeşim’le Hayat Bayram Olsa’yı playback söylüyor; solcu diye TRT tarafından kara listeye alınacağını bile bile. Bu, Türkiye’de büyük mitingde bir ilk. Ecevit teklif ediyor Şenay’a mitingde şarkı söylemesini. Kitlelerin sevdiği onca solcu sanatçı varken Şenay’a gidiyor. Daha az sivri, hümanist bir ismin uygun olacağını düşünüyor. Şenay da bir kuruş almadan kürsüden Türkiye’ye haykırıyor: ‘Bütün dünya buna bir inansa/ Hayat bayram olsa’…
Noel 2016; George Michael, evinde kalp krizinden yaşamını yitiriyor. Sevenleri yasa boğuluyor. Ölüm, hemen TV’lere haber olurken fonda Last Christmas çalıyor. Last Christmas, George Michael’ın Wham ikilisindeyken 1984’te yazdığı Noel şarkısı. Eleştirmenler tarafından küçümsenmesine karşın halk tarafından tutulan ve kısa sürede Noel klasiği haline gelen parça. Öyküsü şöyle:
Hümeyra'nın yeniden zirve görmesi için sıkı parçalara gereksinimi var. Yeşil Giresunlu bir Fransız parça bulduğunu söylüyor. Uzun çalışmadan sonra Yahya Kemal’in sevilen şiiri Sessiz Gemi’yi Giresunlu’nun aranjmanıyla Christian Delagrange’ın Sans Toi Je Suis Soul’üne uyarlıyorlar ve Hümeyra, Ocak 1975’te bir kez daha listelerin en üst sırasına çıkıyor. Yapıt ‘altın plak’la ödüllendirilirken Hümeyra, Anadolu Pop’a uzakta bir yerde yürüyor artık.
Drifters trio, 1958’de rock’n roll grubu olarak kuruluyor. Lokallerde dikkat çektikten sonra Cliff Richard’la çalışmaya başlıyorlar ve eleman sayısı artarken adlarını The Shadows yapıyorlar. İngiliz pop dünyasına, dört yıl boyunca damgasını vuracak grup, fazla ses getirmeyen Saturday Night 45’liğinden sonra 1960’da Apache şarkısıyla bir anda şöhrete ulaşıyor.
Müzik listelerinde Zeynep Bastık 'Lan' ile birinci, Melike Şahin 'Ortak' ile ikinci, Tuğçe kandemir 'Aradan Çok Yıllar Geçti'yle üçüncü oldu.
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Kalan Müzik’in yönetimini eşi Hasan Saltık'tan devr almış Nilüfer Saltık, Neşet Ertaş ve Abdal geleneğinin büyük ustalarının anısına başlattığı “Abdallar’a Kalan” projesini üç yıllık hazırlıktan sonra yayınlamayı başardı. “Abdallar’a Kalan” serisi dört CD’den oluşuyor ve toplamada 46 yapıt yer alıyor.
Coldplay grubu, aralarında Arjantinli şarkıcı Tini, Filistin-Şilili Elyanna, Little Simz ile Burna Boy'un da bulunduğu bir grup isimle ortak hazırladığı We Pray şarkısını 23 Ağustos tarihinde piyasaya çıkaracağını duyurdu. We Pray, Coldplay'in 4 Ekim'de yayınlayacağı, 10. stüdyo albümü olacak Moon Music'te yer alıyor (yeni albümden feelslikeimfallinginlove'dan sora seçilen ikinci tekli).
Caz dünyasının değerli isimlerinden Kerem Görsev albüm yayınlamaya devam ediyor. Görsev son albümü Clear Horizon'u uzunçalar formatında da müzikseverlere sundu.
Eurovision Şarkı Yarışması’nın ülkede milli dava olduğu dönemde, 1983’te ‘Dön Dönsem Döner misin’ bestesini TRT’ye gönderen Barış Manço, finale kalmış ancak son anda yarışmaktan vaz geçip çekilmişti. Şarkı karşımıza, 1985 tarihli 24 Ayar albümünün A yüzünün beşinci parçası olarak çıktı; ama İtalyanca. Evet, Barış Manço bu kez de İtalyancayı denemeye karar vermişti. 21. Peron grubuyla iş birliğine gidip 1979’da Seviyorum parçasıyla Eurovision’da Türkiye’yi temsil etmeye hak kazanmış, politik nedenlerle Ecevit tarafından İsrail’e gönderilmemiş Maria Rita Epik’in İtalyanca söz yazdığı La Casa Della Mamma Tulipano (Lale Ananın Evi) adıyla Dön Desem Döner misin albüme girmişti.
Yerli müzikte Tuğçe Kandemir 'Aradan çok Yıllar Geçti ile birinci, Semicenk 'Onlar anlamaz Halden'le ikinci, Simge 'Önümüz Yaz'la üçüncü oldu.
Rock ve müzik tarihinde bugün neler yaşandı? İşte tarihin sayfalarından birkaç önemli not:
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için rap şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu fotoğrafı tıklayınca:
TRT İstanbul Radyosu ses sanatçısı Ayşen Birgör, gökteki yıldızlar misali ışıl ışıl şarkıları bugün 19.00'da TRT Müzik'te ekranlara gelecek Yıldızlar Altında programında seslendiriyor.
Naz Koçaş, best of'unu Stig'in şarkılarından yaptı:
İsmi Açık Hava Tiyatrosu; halkın ağzında Harbiye Açıkhava; kartvizitinde ise ‘Türkiye’nin Müzik Mabedi’ yazılı. Hem ülke, hem dünya kültür tarihinde bir Royal Albert Hall, Madison Square Garden, Olympia kadar önemli ve değerli bir amfitiyatro. Kent mimarisi için de önemli merkez. Batılı örneklerine benzer şekilde bir eğlence vadisinin ortasında bulunuyor. En üstte Hilton, biraz altında, günümüzde adı İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı olmuş meşhur Spor ve Sergi Sarayı, Açıkhava Tiyatrosu, Küçük Çiftlik Park lunaparkı ve ismi sürekli değişen stadyum…