2023’u uğurluyoruz ve koca yılın sinema sezonu bu hafta sona eriyor... Bu yılın vizyon istatistiğine gelirsek… 6 Ocak 2023’de başlayıp, 29 Aralık’ta sona eren 2023 vizyonunda, 226 yabancı, 142 yerli yapım olmak üzere; toplam 368 yeni film yansımış beyazperdeye! Sinemamuzik.com yazarları olarak sezon boyu izlediğimiz filmlerden en çok beğendiklerimizi yani listelerimizi sizlerle paylaşıyoruz. Benim listem dahil olmak üzere ‘Yıldızlı Pekiyi’ yazarları ve diğerlerinin ‘en iyileri’ yayında! İkisi yerli yapım olmak üzere toplam yedi yeni film içeriyor 2023 sezonunun son vizyon haftası! Haftanın notlarımızda yer alan tek filmi, yirmi yıl aradan sonra yeniden gösterime giren ‘Aşk Her Yerde’!
Aralık 22… Önümüzdeki hafta koca yıl ve 2023’ün sinema sezonu sona eriyor. Kış sürüyor… Bu hafta, beyazperdede kış filmlerine bakalım dedim… Beşi yerli yapım olmak üzere toplam dokuz yeni filme ev sahipliği yapıyor 22 Aralık haftası! Melisa Önel imzası taşıyan yerli dram ‘Aniden’ haftanın notlarımız arasında yer alan tek yenisi!
15 Aralık… On beş gün sonra yeni yıl! Eski yılı usulca uğurlayıp, yeni yılı karşılayacağız. Yepyeni umutlarla! Her geçen yıl aynı şeyler dilenir. Tek gerçekliktir sağlık! Mutluluk ve umut bir de!.. Üçü yerli yapım olmak üzere toplam yedi yeni filme ev sahipliği yapıyor 15 Aralık vizyonu! Zeki Demirkubuz’un yeni filmi ‘Hayat’ notlarımız arasında!
8 Aralık haftasına hoş geldiniz! Fırtınalar, yağmur, sel ve taşkınlarla başladı Aralık ayı yurdun çoğu yerinde!.. İkisi yerli yapım olmak üzere toplam altı yeni filme ev sahipliği yapıyor 8 Aralık vizyonu! Maïwenn’in yazıp yönettiği ve başrolü Johnny Depp’le paylaştığı tarihi biyografik dram ‘Jeanne du Barry’ ve Berlin Film Festivali’nde ‘Altın Ayı’ için yarışan, New York Film Eleştirmenleri Birliği tarafından ‘En İyi İlk Film’ seçilen Güney Kore asıllı Celine Song imzalı romantik dram ‘Past Lives / Başka Bir Hayatta’, haftanın notlarımız arasında yer alan yenileri.
Kış başlıyor… Resmi olarak üç ay boyunca bizle kalacak ağırbaşlı, mesafeli, karizmatik ve zorlu mevsim… Aralık vizyonunda beş hafta var. 1-8-15-22-29 Aralıkta, anlık plan doğrultuşunda kırk yeni film buluşacak izleyiciyle. İdeal bir sinema sezonudur kış. İkisi yerli yapım olmak üzere toplam beş yeni filme ev sahipliği yapıyor kış mevsiminin ilk vizyon haftası. İstanbul dışında bulunduğumdan dolayı bu haftanın filmlerine yapım notlarına yer vererek değineceğim.
Beyazperdede bu haftaya bakalım… 24 Kasım Emir Kusturica’nın doğum tarihi. 28 Kasım ise Alfonso Cuaron’un. 30 Kasım’da ise Ridley Scott, Ben Stiller ve Gael Garcia Bernal dünyaya gelmişler. 25 Kasım’da Laurence Harvey hayata veda etmiş. 26’sında ise Bernardo Bertolucci. Ken Russell 27 Kasım, Natalie Wood ve Cary Grant 29 Kasım, Ernst Lubitsch ve Paul Walker ise 30 Kasım’da aramızdan ayrılmışlar… İkisi yerli yapım olmak üzere toplam beş yeni filme ev sahipliği yapıyor Kasım ayının, dolayısıyla sonbaharın son haftası! Yaman auteur Christian Petzold’un Berlin’den ‘Büyük Jüri Ödülü’ ile dönen yeni filmi ‘Roter Himmel / Kızıl Gökyüzü’, haftanın notlarımız arasında yer alan tek yenisi.
17 Kasım… Filmler, yazılar, hayat mücadelesi, koşu sürüyor… Haftalık kültür-sanat ajandasına bakalım… Dördü yerli yapım olmak üzere 17 Kasım haftası beş yeni filme ev sahipliği yapıyor! Haftanın notlarımız arasında yer alan tek yenisi, ‘Meksika Açmazı’ adlı yerli komedi.
Kasım ayının ikinci vizyon haftasındayız… Atamızı kaybettiğimiz kapkara tarih... 10 Kasım Atatürk’ü Anma Günü ve Atatürk Haftası! Geçtiğimiz hafta vizyona giren ‘Atatürk’ filmini izlemediyseniz, bu hafta kesinlikle kaçırmayın! Üçü yerli yapım olmak üzere 10 Kasım vizyonuna merhaba diyen yeni film sayısı beş! Ankara Film Festivali için İstanbul dışında bulunduğumdan, haftanın notlarımız arasında yer alan tek yeni yapımı Cannes Film Festivali’nin açılış filmi olan tarihi biyografik dram ‘Jeanne du Barry’nin vizyon tarihi ertelenince haftanın filmlerine tanıtım notları halinde değiniyoruz bu hafta!
Kasım ayındayız! 3 Kasım haftasının vizyonunda ‘Atatürk’ filmi dikkat çekiyor! Özenli, emeği bol, yaman bir çalışma olmuş! Yediden yetmişe her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının mutlaka izlemesini tavsiye ediyorum... İkisi yerli yapım olmak üzere toplam altı yeni filme merhaba diyor Kasım ayının ilk vizyon haftası! İki film halinde tasarlanmış ve Mehmet Ada Öztekin imzalı ‘Atatürk 1881-1919’un ilk filmi, Cannes’den Altın Palmiye ile dönen Justine Triet’in yönettiği karanlık dram ‘Anatomie d'une chute / Bir Düşüşün Anatomisi’ ve popüler bir video oyunu uyarlaması olan korku-gerilim ‘Five Nights at Freddy’s / Freddy’nin Pizza Dükkânında Beş Gece’, haftanın notlarımız arasında yer alan yeni yapımları!
Dördü yerli yapım olmak üzere toplam yedi yeni filme ev sahipliği yapıyor Ekim ayının son haftası! Miyazaki ustanın merakla beklenen yeni animasyonu ‘Kimitachi wa dô ikiru ka / Çocuk ve Balıkçıl’ ile birlikte iki yerli yapım; Levent Onan’ın yönettiği tarihi dram ‘Son Akşam Yemeği’ ve senaryosunu Hasan Can Kaya’nın kaleme alıp, başrolü üstlendiği, Kıvanç Baruönü’nün yönettiği komedi ‘Çok Aşk’, haftanın notlarımız arasında yer alan yenileri!... 29 Ekim… Türkiye Cumhuriyeti 100 yaşında! Cumhuriyet değerlerinin günbegün daha iyi anlaşılacağı nice yüzyıllara. Kutlu olsun! Yaşasın Cumhuriyet!
Ekim 20… Bilimkurgu filmi adeta gelip geçen günler… Ay ne zaman başlıyor ne zaman bitiyor; şaşa kalıyor insan! Öyle bir hız ki… Sadece günler, haftalar, aylar değil; ömürler geçiyor! Martin Scorsese’nin merakla beklenen filmi ‘Killers of the Flower Moon / Dolunay Katilleri’ bu hafta vizyonda; eleştirisi de notlarımız arasında! Çağan Irmak’ın Netflix için çektiği sekiz bölümlük dizi ‘Yaratılan’ 20 Ekim Cuma günü izleyiciyle buluşuyor! Basın için düzenlenen ön gösteriminde dizinin üç bölümünü beyazperdede yönetmen, teknik ekip ve oyuncu kadrosuyla birlikte izledik! Çağan Irmak, on beş sene önce; ilk başta sinema filmi olarak tasarladığı bir proje olduğunu söyledi ‘Yaratılan’ın. Bir Frankenstein uyarlaması bu yeni dizi!
Yine sonbahar yine bir Filmekimi! Zengin programdan, size önerdiğim on filmi seçmek pek kolay olmadı!... Beşi yerli yapım olmak üzere toplam dokuz yeni filme ev sahipliği yapıyor 13 Ekim haftası! Craig Gillespie imzalı biyografik öykü ‘Dumb Money / Keriz Parası’ ve iki yerli yapım; Bekir Bülbül’ün yönettiği dram ‘Bir Tutam Karanfil’ ile Selçuk Aydemir imzası taşıyan komedi ‘Güven Bana’ haftanın notlarımız arasında yer alan yenileri.
Cem Yılmaz, yazıp yönettiği, başrolü üstlendiği, dahası orijinal müziği paylaştığı yeni filminde, kendisinden çoğunluk tarafından beklenen ‘sadece komiklik yapma ve güldürme’ durumunun ötesine geçmiş. Kahramanca ve asil bir girişim bu film işin özü! Ülkenin kurak kültür haritası şartları gereği riske girmiş Cem Yılmaz ve ‘bundan böyle; benden bu tip öyküler de bekleyin’ demiş izleyiciye… Çoğunluk tarafından nasıl karşılanır emin değilim ama kanımca Cem Yılmaz’ın son zamanlarda imza attığı en iyi yapım ‘Do Not Disturb’!... Altı tanesi yerli yapım olmak üzere beraberinde toplam sekiz yeni filmle geliyor Ekim ayının ilk vizyon haftası! Ünlü korku klasiği, kült film ‘The Exorcist / Şeytan’ın yeni yorumu ‘The Ecorcist: Believer / Exorcist: İnançlı’ ve yerli dram ‘Roza’, haftanın notlarımız arasında yer alan iki yeni filmi!
Eylül vizyonunun son haftasındayız. Nuri Bilge Ceylan’ın galasını Cannes Film Festivali’nde yapan yeni filmi ‘Kuru Otlar Üstüne’ vizyonda bu hafta! Notlarımızda yer alıyor merakla beklenen film… Sakin, sessiz, hafif esintili, deniz kokulu bir sabaha uyanıp, gözlerimi kapayıp, açık havada, mümkünse deniz kenarında ve güneş altında bir müddet oturma ihtiyacındayım. Üst üste gelen ailevi sağlık sorunları, medarı maişet dertleri, kentsel dönüşüm operasyonları derken tükendi bünye! Eric Rohmer hissiyatına ihtiyaç duymaktayım. Ustanın mevsim dörtlemesinin 1998 tarihli filmi ‘Conte d'automne / Güz Mevsimi’ni defalarca izlemek iyi gelirdi şimdi!
Eylül’de bitmek üzere... Film Festivalleri sezonu bütün hızıyla başladı… Önce Ayvalık, Ardından Adana Altın Koza, Antalya Altın Portakal, Filmekimi ve Ankara Film Festivali… İzlenecek yüzlerce yeni film, tanışılacak yeni isimler, yeni heyecanlar, başlangıçlar, sinema tarihi için kocaman bir arşiv kaydı! Uygunluk, zaman ve enerji gerekiyor tabii! Hayat, planlanan bir şey değil çoğu zaman. Sağlık sorunları, ailevi problemler başta olmak üzere bir sürü beklenmedik engel oluşuyor ve bir bakıyorsunuz planladığınız festivallerin hiç birine katılamamışsınız.
Eylül ortasını bulduk… Kalabalık vizyon haftaları sürüyor. Her hafta biri veya ikisi hatta üçü doğaüstü korku öyküsü olan yerli filmler, aynı minval ve içerikle izleyiciyle buluşmaya devam ediyorlar! Özellikle kalabalık haftalarda keşfedilen birkaç iyi film, bünyeye o derece iyi geliyor ki o kadar olur! Hafifçe serinleyen hava, sinema salon klimalarını biraz insafa çağırıyor gibi! Kardeşim, biricik dostum ve değerli meslektaşım Murat Özer’in yokluğundan sonra benim ve bazılarımız için eski tadı yok hiçbir şeyin zira. Ne denli çok anı biriktirmişiz… Her sabah hemen önümdeki o boş koltuğa takılıp kalmak… Hayat sürüyor tabii fakat o dinmeyen, dinmeyecek ‘eksiklik’ hissi yok mu? Yalnız, renksiz, kahkahasız, tatsız günler. Ehemmiyetsiz, hissiz, bencil insanlarla dolu salonlar, sokaklar, caddeler. Sonra etrafta her gün gördüğün bazı tanıdıklar. Ne denkli keyifli ve neşeliler… Nasıl da ‘eksiksiz’, düşüncesiz, gayet rahat, sorumsuzca bir tek kendileri varmış ve daima var olacaklarmış gibi devam edebiliyorlar hissi ve sorusu zihni kurcalıyor… Bu, senin için kati ve su götürmez düşüncelerden utanıp, gündelik hayatın hiçbir şeyi takmayan dingin gücüne şapka çıkartıyorsun… Pes diyorsun bazen sadece!
Üçü yerli yapım olmak üzere toplam sekiz yeni filme ev sahipliği yapıyor 8 Eylül haftası! Joanna Hogg’un yönettiği, usta aktris Tilsa Swinton’un bir anne-kızı canlandırdığı gizem yüklü dram ‘The Eternal Daughter / Sonsuz Sır’, yeni bir korku serisine dönüşen Michael Chaves imzalı ‘The Nun 2 / Dehşetin Yüzü 2’, Nicolas Cage’i başrolde izleyeceğimiz gerilimi yüksek dram ‘Sympathy for the Devil’ ile Selcen Ergun’un ilk uzun metraj kurmacası olan, başrolünü Merve Dizdar’ın üstlendiği ödüllü yapım ‘Kar ve Ayı’, haftanın notlarımız arasında yer alan yenileri…
Eylül ayının ilk vizyon haftası, üçü yerli yapım olmak üzere toplam yedi yeni filme ev sahipliği yapıyor! 30 Ağustos Çarşamba günü vizyon görecek olan yerli animasyon ‘Doru Macera Adası’nı da eklersek, sekiz filmlik bir hafta diyebiliriz 1 Eylül için! Haftanın üç yeni filmi notlarımız arasında. Denzel Washington’lu aksiyon serisinin üçüncü halkası olan ‘The Equalizer 3 / Adalet 3: Son’, bir baba-kız öyküsü olan İngiltere yapımı ‘Scrapper / Hırçın’ ve henüz vizyon görmeden adından sıklıkla söz ettiren popüler korku-gerilim ‘Talk to Me / Konuş Benimle’…
İkisi yerli yapım olmak üzere toplam sekiz yeni filme ev sahipliği yapıyor 25 Ağustos haftası! Kapkara suç dramı ‘To Catch a Killer / Katili Yakalamak’, beyazperdenin de çok sevdiği Bram Stoker karakteri ‘Dracula’nın okyanuslarda geçen ürkütücü yolculuğunu anlatan ‘The Last Voyage of the Demeter / Drakula: Son Yolculuk’, ünlü konsol oyunundan perdeye taşınmış, gerçek bir hikâyeyi ele alan yarış arabalı ‘Gran Turismo’ ve Ukrayna filmi ‘Bachennya metelyka / Kelebek Görüşü’ haftanın notlarımız arasında yer alan yenileri.
Üçü yerli yapım olmak üzere toplam on yeni filme ev sahipliği yapıyor 18 Ağustos vizyonu! Latin bir süper kahramanı bizle tanıştıran DC Comics patentli ‘Blue Beetle’, Fransa yapımı romantik dram ‘Arrête avec tes Mensonges / Bırak Artık Şu Yalanlarını’, Çiğdem Sezgin imzalı yerli dram ‘Suna’, Perdeye defalarca yansımış ‘Carmen’in Avustralya-Fransa ortak yapımı, müzikal içerikli yeni yorumu ve Kolombiya’dan çıkagelen gerilim ‘Quicksand / Bataklık’, haftanın notlarımızda yer alan yenileri!
Yeni yıl, yeni sezon filan derken Şubat ayındayız işte… 28 gün süren Şubat kısa ama vizyona giren film sayısı azalmıyor… Bir dolu unutulmaz sürprizle buluşmayı diliyoruz ay içinde sinema salonlarında!.. Şubat ayının son vizyon haftası, ikisi yerli yapım olmak üzere toplam dokuz yeni film içeriyor! İstanbul dışında bulunduğumdan ötürü kimi filmler adına düzenlenen basın gösterimlerine katılamadığımdan, haftanın notlarımız arasında ayrıntılı olarak yer alan tek filmi, daha önce katıldığım bir festivalde izleme şansı bulduğum Romanya yapımı ‘Trei kilometri pâna la capatul lumii / Dünyanın Sonuna Üç Kilometre’ adlı dram.
Çeyrek yüzyılı aşkın, başta pop olmak üzere müziğin tarihini tutan, radyo programları üreten, kitaplar, eleştiriler yazan, plaklar çalan Naim Dilmener bu uzun yürüyüşün Gazete Pazar ile Radikal adımlarında kaleme aldığı yazılarıyla, müzik serüvenimizden önemli ve değerli isimleri bizlerle paylaşıyor.
Büyük bir tufan sonrası, ortada insan kalmamış... Bir kedi öncülüğünde; üyeleri arasında bir kapibara, bir lemur, bir köpek ve bir sekreterkuşu olan teknedeki ‘yolcular’ hayatta kalma mücadelesine soyunur. Gints Zilbalodis imzalı ‘Flow: Bir Kedinin Yolculuğu’ her yaştan seyircisini içine alan, enfes bir animasyon. UĞUR VARDAN (25.01.2025)
Gündemdekilere ve vitrindekilere aldırmadan upuzun sinema tarihinden cımbızla seçilen hoş filmler, insan kokan öyküler, gözden kaçanlar, ıskalananlar, pamuklara sarılması gereken mütevazı başyapıtlar ve diğerleri Hilal Çetinder’in kaleminden Film Makarası’nda…
Sinema salonlarımızda, korku filmleri eksik olmuyor. Bu hafta bunlardan üçüne bir göz atalım. Biri, son haftaların sürpriz filmlerinden, diğerleri ise vasat filmler. Ayrıca bir de romantik gençlik filmimiz var. Bu hafta filmlere biraz da mizahi yaklaştık. Vasat filmleri eleştirirken, güzel bir yok bence. Yönetmenleri kusura bakmasın (gerçi bu yazıyı okuma ihtimalleri, milyarda bir falan ama, olsun).
Esra İçöz ile İhsan Güvenç, müzik tarihimizde iz bırakmış eserleri bugün 20.30’da TRT Müzik’te yayınlanacak Senin Şarkın programında icra ediyor...
Yeni fotoğrafı görmek, müzikseverlerin beğenisinin ne kadar değiştiğini öğrenmek için yerli rockta ‘bütün zamanların en iyileri’ni sinemamuzik.com okurlarına ve müzik eleştirmenlerine sorduk. İlginç liste çıktı ortaya:
Her biri meslekte en az 20 yılı devirmiş müzik yazarlarımızın saptadığı yerli grupların ‘şeref tablosu’nda Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi ile ‘orta yaş’a dayanmış akranlar mor ve ötesi ile Duman gözüküyor. Hemen enselerinde Kurtalan Ekspres ile Dervişan yer alıyor. Bir alt basamakta ise, az zamanda çok iş yapmış Hardal ve Mazhar Fuat Özkan bulunuyor. Aslında gözler Mazharlar’ı daha üstte arıyor da, ‘ticaret’in dozunu kaçırmak bazen böyle sonuçlara neden oluyor.
Sinemamuzik.com, bir çoğu Altın Portakal’da jürilik de yapmış sinema yazarlarına sordu: ‘Antalya Altın Portakallı en iyi film hangisi’?... Birinciler listesinde ‘kortej’e çıkan ve bütün zamanların Altın Portakal birincilerini değerlendiren 31 sinema yazarının katıldığı araştırmada, Zeki Ökten’in 1980 tarihli Sürü filmi 213 puan toplayarak birinciliği kazandı. Sürü’yü 204 puanla Muhsin Bey (Yavuz Turgul) ve 192 puanla Uzak (Nuri Bilge Ceylan) izledi.
Sinemamuzik.com sinema yazarlarına sordu: ‘İlk uzun filmini 21. yüzyılda çeken en iyi 10 yerli yönetmen kim?... 30 sinema yazarının katıldığı araştırmada bol ödüllü Emin Alper 195 puan toplayarak birinciliği kazandı. Alper’i 145 puanla Pelin Esmer ve 136 puanla Özcan Alper izledi. Emin Alper'i 27 sinema yazarı listesine alırken, Pelin Esmer’e 25, Özcan Alper’e 20 listede yer verildi. Bazı popüler isimler ön sıralarda yer alamadı.
Timur Selçuk'un Adam Sanat dergisinde yayınlanmış müzik yazılarının bir araya getirildiği Sana Dün Bir Tepeden Baktım Aziz Türkiye - Müzik Yazıları - 1 kitabı Eksik Parça Yayınları etiketiyle satışa çıktı. 256 sayfalık yapıt için Turgay Fişekçi şunları yazmış:
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu içeride:
Ünlü grupların kuruluş öyküleri, müzik serüvenleri yakından takip edilse de isimlerinin nasıl doğduğu ve koyulduğu pek bilinmez. Meraklısı için ilginç bir liste hazırladık:
Popüler orkestralar ile grupların Türkiye serüvenini ‘Günlerin İçinden Canım’ / 100 Yıllık Türkiye Popüler Orkestralar ve Gruplar Tarihi (1923-2022) adlı internet sitesinde anlattım.