HAYAT DENİLEN KAVGA

21 Aralık 2025 Pazar 12:35

Emir yüksek ve uzak bir yerden geldi, anında yerine getirildi. “Kürtçe’nin önüne konan (en azından görünürdeki) engelleri kaldırın” emriydi bu. Rahatlamanın ilk işaretleri de müzik piyasasında görüldü. Kürtçe müzik çalma artık bir kapatılma nedeni değil. Korkulacak bir şey kalmayınca, bir kısım radyo ve televizyon kanalı hem öncü olmak hem de bu alanda mevcut dinleyici – seyirci potansiyelini kendi tarafına çekmek için hızlı davrandı. Bu durum, hem “tuhaf” hem de “tarihi” gelişmelere yol açtı. Nilüfer Akbal, Hülya Avşar Show’a çıktı, şarkısını söyledi. Ardından, Sony tarafından büyük bir önem verilerek sunulan Rojin, Seda Sayan’ın konuğu oldu. Radyolar, artık alt yapısı değişmiş – farklılaşmış şarkıları, mecburiyetten değil, bile isteye çalmaya başladı... Bu gelişmeler, yakın bir zamanda, Kürtçe müziğin, bugüne kadar görüp bildiğimiz form ve standartlarını hızla değiştirecek gibi gözüküyor. Bu alanda, (olması gerektiği gibi) farklı tip ve türde müzik yapılabilecek artık. Bu dilin sırtına vurulan ağır yük biraz hafifleyecek, Kürtçe, başta “pop” olmak üzere her türden müzik türüne sızacak, gündelik hayatımızın bir parçası olacak.
Bu alandaki ilk işaretler, aşağı yukarı aynı anda iki farklı firmadan geldi. Kürtçe müziğin kalelerinden sayılan Ses, yaptığı karışık bir albüme “The Best of Kurdish Pop – Folk” adını verdi. Bu tür bir albüme, daha birkaç ay öncesi bile böyle bir isim vermek “cesaret” isterdi. Kürtçe, “her biçimde serbest” kalabilmek için yalnızca kırk yıldır karşısına dikilen engellerle mücadele etmiyor. İçten içe de çok sorun var ve bu sorunlar (“Kürtçe pop olur mu?, Kürtçe remix de ne demek?”) özellikle son zamanlarda alevlendi, daha çok dışarı vurulur oldu. Ses, bunları önemsememiş, en azından başedilebilir bulmuş olmalı. Firma, “Kürt popunun en iyileri” olarak adlandırdığı derlemeye; başta Ciwan Haco, Nilüfer Akbal, Koma Amed, Koma Degne Azadi olmak üzere en seçkin isimleri almış.Albüm zaten olağanüstü Ciwan Haco – Şivan Perver düetiyle açılıyor. Dört dörtlük bir derleme bu albüm.

ÇELİK ADIMLAR
Derlemenin en ilginç isimlerinden biri olan Çar Newa’nın ikinci albümü Mak” da bu aralar yayınlandı. İkinci albümünü yayınlayan Çar Newa, aslında çok da yeni bir grup değil, sadece isimleri yeni. Başını Serhat Karakaş’ın çektiği bu grup, daha önce Koma Amed adı altında tam üç albüm yayımlamıştı. “Kulilka Azadi”, “Agir u Mirov” ve “Derguş” adlı bu albümler ile Koma Amed epeyce geniş kitlelerce sevilmiş, epeyce hayran edinmişti. 1988 yılında kurulan ve ilk albümlerini 1990 yılında yayımlayan grup, ilk günlerinden itibaren mevcut olanla yetinmemiş ve “deneysel” olanın peşinden gitmişti. Kürtçe müziğin hazır tetikte bekleyen alıcısı ve dinleyicisine yaslanarak da yapabilirdi albümlerini Koma Amed ama öyle yapmadı. Elindekiler-önündekilerle yetinmedi, çalıştı, eğdi – büktü, geleneksel malzemeden son derece çağdaş ve her kesimden müzik tutkununu mest edecek bir sonuca ulaştı. Bu son albümde de durum aynı, hatta işi çok daha ileri bir noktaya taşımışlar. Çok ama çok çağdaş bir müzik yapıyor Çar Newa. Bu isim altında yaptıkları ilk albümleri “Si”, herkese ulaşamadı ama, bu son gelişmeler sonrası, “Mak”ın bunu da yapacağını umalım...
Çar Newa için söylediklerimizi, ZeleMele için de tekrarlamak mümkün, bu grup ta, son derece sıra dışı bir müzik yapıyor. ZeleMele “gürültü – patırtı” anlamına gelmekteymiş. Grubun önde gelen üyesi (“Mem” adıyla tanınan) Mehmet Ali Güler; albümün kapağına “Önce ses vardı, sonra gürültü oldu” gibi bir cümleyi bile taşımaktan çekinmemiş. İlk albümünü 1999 yılında Koma ZeleMele adıyla yapan grup, ikinci albümlerinde, artık çok daha yetkin bir noktada. Mehmet Ali Güler ve arkadaşları, tıpkı diğer öncüler gibi, ancak deneyerek – farklılaşarak “çılgın kalabalıktan uzak” bir yere adım atılabileceğinin bilincinde... Rojin de öyle. Rojin, “Si” adlı EP’siyle resmen yeni bir yol açtı. “Hejayi” adlı şarkı ile açılan altı parçalık EP’de, açılış şarkısının hem Kürtçe hem Türkçe versiyonları, hem de remix’leri var. Biri Arapça olmak üzere iki tane de “bonus track”. Yalnızca remix fikri bile çok parlak bir fikir, çok büyük bir gelişme. Ama Sony ve Rojin, yalnızca buna yaslanmayı yeterli görmemiş. Şarkıların alt yapıları çok dinamik, remixler de bilineni – duyulanı tekrarlamak yerine, şarkıyı çok daha ileri noktalara taşımış. Rojin’in açtığı bu yoldan, yakın bir zamanda akın akın insan geçecek. Şu an Rojin hakkında atıp tutanlar dahil.
Popülerlik, şan – şöhret peşinde koşmayan birileri tarafından müzik uğruna girişilmiş ve sayısız sıkıntı sonrası var edilmiş bu albümlerin - şarkıların her biri size ayağa kalkma, yeni kapılar çalma gücü, coşkusu verecek. Bunu istiyorsanız, albümler iki adım ötenizde duruyor, uzanın ve alın.

BULURSANIZ KAÇIRMAYIN

Si / Çar Newa – Ses Plak - CD
Mak / Çar Newa - Kom
Ameyme / ZeleMele – Etno – CD
Si / Rojin – Sony – CD
The Best Of Kurdish Pop – Folk / Karışık – Ses - CD

NAİM DİLMENER