Tek albümle özgün tat yaratmayı başaran Pinhani, 2008 tarihli ikinci albümü Zaman Beklemez’de düzenlemeleri daha güçlü, daha derin ve melodi zengini çizgiyle müzikseverlerin karşısına çıkıyor. Tuşlular ile gitarı çalan Selim Aydın ve solo müzik çalışmalarının yanında Pinhani grubunda da yer alan Akın Eldes kadroyu güçlendirirken, ekip samimi duruşuyla yerli müzikte önemli bir boşluğu dolduruyor.
Kayıtlarda gitarları Alanson, Güner Zafer Dilek, bas gitarı Merih Dumlu, davulu Veysel Çadır, tuşluları Zafer Dilek, vurmalıları Raman Şanlıel çalmış, Hale Alanson vokal yapmıştı. Bu 33’lük HEY Dergisi listelerinde iki numaraya kadar yükselmişti. Aşık Veysel’in sözlerine yazdıkları beste Türküz Türkü Çağırırız’ın adını vermişlerdi albüme. Bağlamanın modern bir anlayışla kullanıldığı Türküz Türkü Çağırırız albümünde dillerden düşmeyecek Güllerin İçinden vardı. Tek eleştiri Upside Down’a gelmişti; ne işi vardı İngilizce parçanın diğerlerinin arasında!
Tuşlular azalmış, gitara ağırlık verilmişti. 'Uyanış', 'şüphe' ve 'kimlik' olmak üzere üç bölümden oluşan yapıta bu kez underground kesim ilgi göstermişti. Sert gitarların, yaşamı sorgulayan söylemin (Sözler Mehmet Şenol Şişli’ye ait, besteler ise davulcu Burak hariç diğer elemanların) genç kızlara seslenmediği ortadaydı. Kızları ihmal edince medyanın desteği de zayıflamıştı.
Bu arada beklenmedik bir şey oldu; ticari kaygılardan uzak, büyük satış rakamlarından uzak yoluna devam eden grubun popülerliği yedinci albümleri Oyun’da (1994) yer alan Düşler Sokağı şarkısının videoklibinde Aydan Şener’in rol almasıyla, futbolcu Feyyaz’ın top sektirmesiyle kıpırdanmıştı… Ağustos 1994’te kaset halinde yayınlanan Oyun, Hüsnü Arkan (vokal), Arzu Bursa (vokal), Fatih Saçlı (flüt, saksafon), Sedat Yapıcı (gitar), Nadir Göktürk (piyano), Erkan Gürer (bas gitar), Güven Şancı’dan (davul) oluşan kadroyla üretilmişti.
Ünlü 1996’da Türkiye pazarıyla birlikte Batı’da da kendine yol ararken yerli rockın, halk müziğimizin geniş arşivinden yararlanıyor. Son Defa adını verdikleri ilk albümlerinde, Erkin Koray’ın simge parçalarından Estarabim’i lokomotif parça seçiyor. Ayrıca, Almancı gençlerin müzikteki lideri Barış Manço’dan Derule’ye, İşte Hendek İşte Deve’nin yorumu Son Defa’ya, Aşık Veysel’in Uzun İnce Bir Yoldayım’ından pasajlar içeren Ne Yapsam’a yer veriyor.
AST’ın 1975-1976 sezonunda, Bigesu Erenus’un kaleminden çıkmış Nereye Payidar oyunu var. Yönetmen Rutkay Aziz, müzikler de Timur Selçuk’un. Nereye Payidar büyük ilgi görüyor, AST, İstanbul’a turne yapıyor. Politik müziğin rağbet gördüğü günler. Timur Selçuk, Nereye Payidar için bestelediği dört parça da dahil, 12 şarkılık yeni albüm hazırlıyor.
‘Moğollar 94’ albümünde, işin içine protest temaları da katarak, gençlere ‘Anadolu rock’u sevdirmeye soyunuyor grup. ‘Düşünen gençlik şu andaki pop müzikle bizim müziğimiz arasındaki farkı anladı. Moğollar’ın isteği de, son on beş yıldır unutturulmaya çalışılan halk müziğimizi, çıktığı kır kültürünü bir sirkülasyonla entelektüel kültüre tanıtmak. Doğayı ve çevreyi sevdirmek açısından da halk müziği çok önemli’, şeklinde özetliyor hedeflerini elemanlar.
Arabeske teslim olmuş yerli müzikte Ele Güne Karşı Yapayalnız adlı ‘ilk albüm’ müthiş çıkış yapmış ve yıllardır köşede özenle birikmiş parçalardan oluşan yapıt tam 26 hafta ‘1 numara’da kalmıştı. Yerli pop-rockta bütün zamanların en başarılı ürünlerinden biri olacak Ele Güne Karşı Yapayalnız dibe vurmuş piyasada ‘umut albümü’ diye tanımlanmıştı.
‘Kayaların Oğlu/2023’ on dakika, Baykoca Destanı 13 dakika, Kol Bastı yedi dakika 20 saniye, Uzun İnce Bir Yoldayım beş dakika 20 saniye uzunluklarla yer alımıştı repertuvarda. Sanatçının daha sonra örneklerini sürdüreceği mizah yüklü parçaları da içeren 2023’e, dönemin bol tirajlı müzik-gençlik dergisi Hey ‘tam puan’ vermişti. ‘Zamanının ötesinde’ tanımını sonuna kadar hak eden bir albümdü... Biraz ‘progressive’, biraz ‘elektronik’... ‘Kayaların Oğlu’ gibi bilimkurguya çalan, ‘Gülme Ha Gülme’ gibi dramatik şarkılar... Ama en önemlisi, her zaman yeni.
Aksu, daha önce Deli Kızın Türküsü albümünde kapısını araladığı geleneksel müziğimize bu çalışmayla daha bir yakınlaşmayı kararlaştırmış, başarılı da bir repertuvar oluşturmuştu. Bundan böyle birikimlerini bu yolda harcayacak ve pop söylemeyi de etrafındaki ‘Sezencikler’e bırakacaktı.
Sürekli deneylerin içinde yenilik peşinde olan bir besteci Esen. Yapıtları çok kompleks, zor çalınan ve kolay eskimeyen kompozisyonlar. Teknolojiyi de çok yakından takip ediyor ve gün be gün caza yansıtmayı beceriyor. Akustikle elektriği başarıyla birleştirenlerden. Birlikte çaldığı isimlerin hepsi bu işin kompetanı. Bir ayağı hep Anadolu’da ve etnik ezgilere çok hassas. 1992 yılında yayınladığı dördüncü Anadolu albümü için İlhan Mimaroğlu şunları söylemiş:
Neredeyse 50 yıl önce Mazhar ve Fuat adıyla müzik yaptıkları dönemde yayınladıkları Türküz Türkü Çağırırız albümünün lokomotif parçası Nerde Hani’yi, sözleri değiştirerek Bu Ne Biçim Hikaye adıyla değerlendiren Alanson, kayıtlara Cem Yılmaz ve Sami Özer’le girmişti... Diğer sözlü parçalar Bir Zamanlar Fırtınalar Estiririm ile Benim Hala Umudum Var da büyük ilgi görmüş, Sinema Yazarları Derneği’nden en iyi müzik ödülü bile gelmişti…
Ortaçgil sahnede Teoman’ın bestelerini kendi tadında söylemeye gayret ederken, Teoman saygıdan mı dır nedir, Ortaçgil hitlerini bire bir söylemeyi tercih etmişti. Yerli müzik tarihinin en iyi bir, iki konser albümünden biri şeklinde değerlendirilmeyi hak eden çalışma, iki plak halinde, uzunçalar formatında da yayınlanmıştı.
Sözlerdeki muhalif havaya rağmen Ezginin Günlüğü’nün yeni kadrosu politik ya da müzikal misyonlardan uzak durmaktan yanaydı. Daha bireysel dertler anlatılıyordu şarkılarda. Bu arayışların sonucu, geniş kitlelerin ilgi alanına girebilecek, 1996 tarihli Ebruli albümünü yaptı grup.
1998 yılında solo albümünü yapmış ve adını Şehr-i İstanbul koymuştu. Cengiz Teoman davulcuydu ama bir davul albümü değildi yapıt. Performansını ispata kalkışmadan, yapıtın genel müzikalitesine önem vermişti. İstanbul’un kozmopolit halini parçalara yansıtırken birçok türe uğramıştı. Eleştirmenlerin ‘dünya standartlarında albüm’ diye yazdıkları Şehr-i İstanbul plakçı raflarında dünya müziği (world music) kategorisine koyulmuştu…
Uzun kariyerinin 1980-84 yıllarında Paris’teydi Livaneli. Kardeşi Ferhat Livaneli ile yabancı müzisyenlerin desteğiyle Ada albümünü yayınlamıştı. 1984’te uzunçalar halinde çıkan Ada, Livaneli’nin ünlü şairlerin dizelerine ve kendi sözlerine yazdığı sekiz besteden oluşuyordu.
Seksenli yıllarda Büyükgönenç konser çalışmaları haricinde pek ortalıkta gözükmemiş ve ilk solo albümünün kayıtlarını sürdürmüştü. Güzel Günler Göreceğiz adını verdiği albüm çeşitli aksaklıklar sonucu gecikmiş ve yayımı 1989’a kadar sarkmıştı. Nazım Hikmet’in yapıtlarını en fazla besteleyen isim olarak da tanınan Büyükgönenç, o günden sonra bir daha albüm yapmamıştı…
‘Aziz beyden izin aldığım günü hatırlıyorum. Teşvikiye'de bir ofisi vardı. Yaprak gibi titriyordum kapısında. Aziz bey, 'acaba şunu şarkı yapabilir miyim,' dedim. ‘E çal, söyle bakalım nasıl olmuş’ dedi. Ben de çaldım ama elim ayağım birbirine dolandı. ‘Nereyi imzalayacağım, getir imzalayayım’, dedi. Hiçbir şey sormadı. Albüm çıkınca göndermiştim. ‘Teşekkür ederim kızım, çok beğendim,’ dedi.
2017’de ise, İngiliz şirket Finders Keepers, Kaynatan’ın erken dönem yapıtlarını Gökçen Kaynatan adlı uzunçalarda ve dijital platformda yayınladı. Ülkede elektronik müzik adına ilk adımları atan bir sanatçının parçalarına ulaşmada zorluk çekenlere ve koleksiyonculara gün doğdu. Aynı şirket 2019’da Kaynatan’ın yapıtlarını Cehennem adını verdiği bir başka albümde topladı.
Duman grubu 2013 ortasında Gezi Direnişçileri'ne destek amacıyla 'Eyvallah' şarkısını internette yayınlamıştı. İstanbul Taksim'den Türkiye´nin diğer kentlerine yayılan eylemleri ve polis şiddetini konu alan Eyvallah, Gezi Direnişi'nin simge şarkısı olmuştu. Bu parçanın da yer aldığı 12 Eylül 2013 tarihli Darmaduman albümü Türkiye'nin portresini çiziyordu...
Ali Ulvi ile Sinema adlı YouTube kanalımda, hem gösterime giren filmler ile ilgili film eleştirileri bölümünü, hem de mutlaka izlenmesi gereken filmler hakkındaki önerilerimi sizlerle paylaşıyorum. Film analizleri kapsamında, unutulmaz filmler ve haftanın filmlerine ek olarak, Altın Küre - Golden Globe ve Oscar başta olmak üzere, uluslararası film festivalleri bünyesinde yer alan filmlere ait yorum ve tavsiyelerimi bu kanalda bulacaksınız. Kısaca, vizyondaki filmler ile ilgili, hangi filme gidilir ya da hangi filmler izlenmeli gibi sorularınızın cevapları bu kanalda olacak. Kanalıma abone olmayı unutmayın. ALİ ULVİ UYANIK
Çeyrek yüzyılı aşkın, başta pop olmak üzere müziğin tarihini tutan, radyo programları üreten, kitaplar, eleştiriler yazan, plaklar çalan Naim Dilmener bu uzun yürüyüşün Gazete Pazar ile Radikal adımlarında kaleme aldığı yazılarıyla, müzik serüvenimizden önemli ve değerli isimleri bizlerle paylaşıyor.
‘Adile Naşit’ filmi Yeşilçam’ın büyülü dünyası içinden süzülen, star sisteminin klişelerini kıran, ‘Hababam Sınıfı’nın Hafize Ana’sı, ‘Uykudan Önce’nin Adile Teyze’si unvanlarının sahibinin, aynı zamanda evladını kaybetmiş bir annenin dramını anlatıyor. Çağan Irmak imzalı yapımda Adile Naşit’i Meltem Kaptan canlandırıyor. UĞUR VARDAN (HÜRRİYET/06.12.2025)
23 Şubat 1966 Adapazarı doğumlu Murat Özer, ilk ve orta öğrenimini bu kentte tamamladıktan sonra Marmara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu, Boğaziçi Üniversitesi Felsefe Bölümü ve İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde toplam 11 yıl öğrenim gördü; ancak üçünü de bitirmedi. 1990’da 2000’e Doğru dergisinde sinema yazılarına başladı...
Gündemdekilere ve vitrindekilere aldırmadan upuzun sinema tarihinden cımbızla seçilen hoş filmler, insan kokan öyküler, gözden kaçanlar, ıskalananlar, pamuklara sarılması gereken mütevazı başyapıtlar ve diğerleri Hilal Çetinder’in kaleminden Film Makarası’nda…
Uzunca bir süredir bu köşeye yeni yazı ekleyemedim. Bu sene güz festivallerinden pek çoğuna katılma fırsatı buldum ama filmlerin yorumlarını aynı hızda yetiştiremediğim için, bu köşenin takipçilerine bir özür borçluyum. Yazın ortasında Karlovy Vary, sonra sırasıyla Ayvalık, Adana, Antalya ve Ankara Film Festivallerinde, arada Filmekimi’nde ve başka özel gösterimlerde pek çok film izledim. Yılı kapatırken en azından, bu festivallerde öne çıkan yerli ve yabancı filmlere bir göz atalım istedim. Bu hafta 10 yerli film, iki hafta sonra da 10 yabancı filmi odağımıza alalım. Bundan sonra da, bu köşe için, 2 haftada bir periyodumuzu tutturmaya çalışalım.
Esra İçöz ile İhsan Güvenç, müzik tarihimizde iz bırakmış eserleri bugün 20.30’da TRT Müzik’te yayınlanacak Senin Şarkın programında icra ediyor...
Yeni fotoğrafı görmek, müzikseverlerin beğenisinin ne kadar değiştiğini öğrenmek için yerli rockta ‘bütün zamanların en iyileri’ni sinemamuzik.com okurlarına ve müzik eleştirmenlerine sorduk. İlginç liste çıktı ortaya:
Her biri meslekte en az 20 yılı devirmiş müzik yazarlarımızın saptadığı yerli grupların ‘şeref tablosu’nda Moğollar, Bulutsuzluk Özlemi ile ‘orta yaş’a dayanmış akranlar mor ve ötesi ile Duman gözüküyor. Hemen enselerinde Kurtalan Ekspres ile Dervişan yer alıyor. Bir alt basamakta ise, az zamanda çok iş yapmış Hardal ve Mazhar Fuat Özkan bulunuyor. Aslında gözler Mazharlar’ı daha üstte arıyor da, ‘ticaret’in dozunu kaçırmak bazen böyle sonuçlara neden oluyor.
Sinemamuzik.com, bir çoğu Altın Portakal’da jürilik de yapmış sinema yazarlarına sordu: ‘Antalya Altın Portakallı en iyi film hangisi’?... Birinciler listesinde ‘kortej’e çıkan ve bütün zamanların Altın Portakal birincilerini değerlendiren 31 sinema yazarının katıldığı araştırmada, Zeki Ökten’in 1980 tarihli Sürü filmi 213 puan toplayarak birinciliği kazandı. Sürü’yü 204 puanla Muhsin Bey (Yavuz Turgul) ve 192 puanla Uzak (Nuri Bilge Ceylan) izledi.
Sinemamuzik.com sinema yazarlarına sordu: ‘İlk uzun filmini 21. yüzyılda çeken en iyi 10 yerli yönetmen kim?... 30 sinema yazarının katıldığı araştırmada bol ödüllü Emin Alper 195 puan toplayarak birinciliği kazandı. Alper’i 145 puanla Pelin Esmer ve 136 puanla Özcan Alper izledi. Emin Alper'i 27 sinema yazarı listesine alırken, Pelin Esmer’e 25, Özcan Alper’e 20 listede yer verildi. Bazı popüler isimler ön sıralarda yer alamadı.
Sinema yazarı ve eleştirmen Atilla Dorsay, kaleme aldığı kitaplarına bir yenisini daha kattı. Remzi Kitapevi etiketiyle yayınlanan 'Hayatımızı Değiştiren Filmler 2020-2025'te Dorsay bu kez 2020-2025 arası yazığı eleştirileri bir araya getirdi. 1985'ten bu yana beş yılda bir, o zaman diliminin yabancı filmlerini ele alan yapıtlarından oluşan kitapları okura sunmaya özen gösteren Dorsay 192 sayfalık kitabı için şunları söyledi:
Popüler orkestralar ile grupların Türkiye serüvenini ‘Günlerin İçinden Canım’ / 100 Yıllık Türkiye Popüler Orkestralar ve Gruplar Tarihi (1923-2022) adlı internet sitesinde anlattım.
Türkiye´nin büyük kentlerinde yayında olan radyo kanallarının geniş listesi
Genç yaşına karşın uzun yıllardır rap müzikle uğraşan ´sinemamuzik.com´ okuru Emre Onaran sitemiz için şarkı yazdı. Yapıtını arkadaşı Uygar´la (Ragyu) birlikte seslendiren Emre Onaran´ın (Sürgün) videosu içeride:
Hemen her öğretmenin, okul müdürünün maratona benzettiği hayatın henüz başında biri Lezzet. Başka bir deyişle; böğürtlenli, limonlu, çilekli, çikolatalı, vişneli, karamelli, karadutlu dondurmalardan henüz tatmadı, sadece vanilyalının tadını biliyor. Onunla tanışmak için sayfaları çevirmen yeterli. Çelişki Bilmez Lezzet’in Geçmiş Zaman Maceraları Uğur Vardan’ın çocukluk anılarından yola çıkarak yazdığı öykülerden oluşuyor.
Ünlü grupların kuruluş öyküleri, müzik serüvenleri yakından takip edilse de isimlerinin nasıl doğduğu ve koyulduğu pek bilinmez. Meraklısı için ilginç bir liste hazırladık: