25 NİSAN 2025

24 Nisan 2025 Perşembe 12:52

Yeni yıl, yeni vizyon, film festivali derken Nisan ayı bitti bile… Haftaya Mayıs!
Şahsım adına bu yıl 15 film izleyebildiğim 44. İstanbul Film Festivali, Cemal Reşit Rey Konser Salonu’nda yapılan ödül töreniyle sona erdi. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen festivalde kısa ve uzun metrajlı toplam 51 film yarıştı. Törende 18 ödül sahiplerini buldu. Bu yıl, Ulusal Yarışma ile Uluslararası Yarışma, ‘Altın Lale Yarışması’nda birleşti ve bu bölümde yerli ve yabancı toplam 15 film yarıştı. Başkanlığını yönetmen Shekhar Kapur’un üstlendiği jüride yapımcı Ada Solomon, senarist ve yönetmen Ebru Ceylan, oyuncu Saadet Işıl Aksoy ve Toronto Uluslararası Film Festivali başkanı Cameron Bailey yer aldı. Altın Lale’yi bu yıl, Bálint Szimler’in yönettiği ‘Lesson Learned / Ders Olsun’ kazandı. Kariyo & Ababay Jüri Özel Ödülü, Sahand Kabiri’nin yönettiği ‘The Crowd / Tayfa’ adlı filme verildi. En İyi Yönetmen Ödülü’nü, ‘Yeni Şafak Solarken’ filmiyle Gürcan Keltek kazandı. En İyi Senaryo Ödülü ise ‘O Da Bir Şey Mi’ ile Pelin Esmer’in oldu. En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü ‘Under the Volcano / Yanardağın Altında’ filmindeki rolüyle Sofia Berezovska kazanırken, En İyi Erkek Oyuncu Ödülü, ‘Uçan Köfteci’ filmindeki rolüyle Nazmi Kırık’ın oldu.
İstanbul Film Festivali’nin kısa film yapımını özendirmek, bu alandaki gelişimi desteklemek ve nitelikli kısa filmleri festival izleyicisiyle buluşturmak amacıyla başlattığı uluslararası Kısa Film Yarışması’nda bu yıl Türkiye’den ve dünyadan 12 film yer aldı. Filmleri değerlendiren jüride yönetmen Sofia Bohdanowicz, yönetmen Sinan Kesova ile film programcısı ve Wallonie-Bruxelles Images yöneticisi Hervé Le Phuez yer aldı. En İyi Kısa Film Ödülü’nü Jan Bujnowski’nin yönettiği ‘Dancing in the Corner / Köşe Dansı’ elde etti. Umut Şilan Oğurlu’nun yönettiği ‘Dilan Hakkında Konuşmalıyız’a Mansiyon ödülü verildi.
Bu yıl, Seyfi Teoman Ödülü’ne ise 11 ilk veya ikinci yerli film aday oldu. ‘Yeni Bakışlar’ bölümünün en iyi filmine verilen bu ödül, genç yaşta kaybettiğimiz yapımcı ve yönetmen Seyfi Teoman’ın adını yaşatmak amacıyla veriliyor. Jüride görüntü yönetmeni Florent Herry, yapımcı Bulut Reyhanoğlu, yönetmen Vuslat Saraçoğlu ve Kadir Has Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü öğrencisi Tibet Çam yer aldı. Seyfi Teoman En İyi Film Ödülü’nü Necmi Sancak’ın yönettiği ‘Ayşe’ kazandı. En İyi Görüntü Ödülü, ‘Atlet’ filmiyle Ayşe Alacakaptan’a verildi. En İyi Kurgu Ödülü, ‘Zamanın Kıyısında Sınav’ filmiyle Eşref Gürkan Kılıç’a verildi. En İyi Sanat Yönetimi Ödülü’nü, ‘Adresi Olmayan Ev’ filmiyle Atilla Çelik kazandı. En İyi Özgün Müzik Ödülü’nü ‘Zamanın Kıyısında Sınav’ filmiyle Türkay Nişancı, Sevan Amiroğlu, İlkay Nişancı kazandı.
Uluslararası Film Eleştirmenleri Federasyonu (FIPRESCI) ve Türkiye’den üç farklı meslek kuruluşu (Film-Yön, BSB ve SİYAD) festivaldeki filmleri bağımsız jürileriyle değerlendirdi. Uluslararası Film Eleştirmenleri Federasyonu (FIPRESCI) jürisinde sinema yazarları Ayla Kanbur, Dmytro Desiateryk ve Simon Popek yer aldı. Jüri, Altın Lale Yarışması ve Kısa Film Yarışması’ndaki filmleri değerlendirdi. Altın Lale Yarışması’nda Bálint Szimler’in yönettiği ‘Lesson Learned / Ders Olsun’, Kısa Film Yarışması’nda ise Hesam Eslami’nin yönettiği ‘Citizen-Inmate / Tutuklu Vatandaş’ FIPRESCI Ödülü’ne layık görüldü.
Film Yönetmenleri Derneği (Film-Yön) jürisinde yönetmenler Murat Düzgünoğlu, Semih Kaplanoğlu ve Gözde Kural yer aldı. Film-Yön jürisi, yakın zamanda kaybettiğimiz usta yönetmen Şerif Gören anısına verilen En İyi Yönetmen Ödülü’nü ‘Ölü Mevsim’ filmiyle Doğuş Algün’e takdim etti.
Belgesel Sinemacılar Birliği (BSB) jürisinde belgesel sinemacılar Hakan Aytekin, Bahriye Kabadayı Dal ve Kurtuluş Özgen yer aldı. Resmi seçkide yer alan belgeselleri değerlendiren BSB jürisi, İlkay Nişancı’nın yönettiği ‘Zamanın Kıyısında Sınav’ filmini ödüllendirdi.
Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) jürisinde ise sinema yazarları Erkan Aktuğ, Ece Vitrinel ve Emre Eminoğlu yer aldı. SİYAD jürisi, En İyi Film Ödülü’nü Emine Yıldırım’ın yönettiği ‘Gündüz Apollon Gece Athena’ filmine takdim etti.

Orhan Veli’nin güzelim Nisan adlı şiiriyle noktalayalım giriş notlarımızı…

‘İmkânsız şey
Şiir yazmak
Aşıksan eğer;
Ve yazmamak,
Aylardan Nisansa.’

SİNEMA TARİHİNDEN 5 KLASİK
Umberto D.
(Yönetmen: Vittorio De Sica / 1952)

I Soliti Ignoti / Toto Gangster
(Yönetmen: Mario Monicelli / 1958)

Divorzio all'italiana / İtalyan Usulü Boşanma
(Yönetmen: Pietro Germi / 1961)

Il Sorpasso / Gamsız Hayat
(Yönetmen: Dino Risi / 1962)

C'eravamo Tanto Amati / Birbirimizi Öyle Çok Sevmiştik Ki
(Yönetmen: Ettore Scola / 1974)

HAFTA SONU AİLE SİNEMASI

ANNE VE BABA İÇİN
The Cider House Rules / Tanrının Eseri, Şeytanın Parçası
(Yönetmen: Lasse Hallström / 1999)

Seabiscuit / Zafer Yolu
(Yönetmen: Gary Ross / 2003)

Ray
(Yönetmen: Taylor Hackford / 2004)

ÇOCUKLAR İÇİN
Despicable Me / Çılgın Hırsız
(Yönetmen: Pierre Coffin, Chris Renaud / 2010)

Kung Fu Panda 3
(Yönetmen: Alessandro Carloni, Jennifer Yuh Nelson / 2016)

Minions: The Rise of Guru / Minyonlar 2: Gru’nun Yükselişi
(Yönetmen: Kyle Balda, Brad Ableson, Jonathan del Val / 2022)

Vizyonda bu hafta (25 Nisan 2025)

Dördü yerli, üçü yeniden vizyon görecek yapım olmak üzere toplam on üç filme ev sahipliği yapıyor 25 Nisan haftası…
İstanbul dışında bulunduğumdan ötürü kimi filmler adına düzenlenen basın gösterimlerine katılamadığımdan, haftanın yeni filmlerine yapım notlarına değinerek yer vereceğim.
Doğaüstü ve psikolojik korku örneği, PlayStation dünyasının beğenilen korku oyunlarından birini taşıyor perdeye: ‘Until Dawn / Şafağa Kadar’. David F. Sandberg’in yönetmen koltuğunda oturduğu yapım, zaman döngüsü teması etrafında şekilleniyor! Clover isimli genç bir kadının kaybolan kız kardeşinin izini sürmek üzere arkadaşlarıyla birlikte ıssız bir vadiye gider. Terk edilmiş bir ziyaretçi merkezinde karşılaştıkları maskeli bir katille başlayan kâbus, zamanın tekrar eden yapısıyla daha da karanlık bir hal alır. Ella Rubin, Odessa A’zion, Michael Cimino, Ji-young Yoo, Belmont Cameli, Maia Mitchell ve usta aktör Peter Stormare oyuncu kadrosunda yer alan isimler.
Karanlık ve fantastik aksiyon ‘In the Lost Lands / Kayıp Dünya’, Paul W.S. Anderson tarafından yönetilmiş. Sihirli bir gücü bulması için kraliçesi tarafından zorlu bir göreve yollanan büyücü Gray Alys’in öyküsü. Milla Jovovich, Dave Bautista, Arly Jover, Amara Okereke, Fraser James ve Simon Lööf, filmin oyuncuları.
Ünlü belgesel ‘The Act of Killing / Öldürme Eylemi’ ile tanınan Joshua Oppenheimer’in yönetmenliği üstlendiği ‘The End / Son’, müzikal ve fantastik bir distopik bilimkurgu. Yıllardır etraflarındaki harabe dünyadan izole, eski bir tuz madeninden lüks bir eve dönüştürdükleri sığınakta yaşayan ailenin oğlu, dış dünyayı hiç tecrübe etmeden büyür. Yabancı bir kız birden sığınakta belirince ailenin dengesi tehlikeye girer. Tilda Swinton, George MacKay, Moses Ingram ve Michael Shannon filmde rol alan isimler.
Quentin Tarantino’nun 1994 tarihli başyapıtı ‘Pulp Fiction / Ucuz Roman’, otuz bir yıl aradan sonra ikinci kez vizyonda! Dört ayrı suç ve intikam hikâyesinin anlatıldığı yapımda başrolleri John Travolta, Uma Thurman, Samuel L. Jackson, Bruce Willis, Harvey Keitel ve Tim Roth paylaşıyor. Tarantino ve Roger Avary’ye ‘En İyi Orijinal Senaryo’ Oscar’ını kazandıran kara suç komedisi, filmi daha önce beyazperdede izlemeyen yeni nesil için bir şans!
Christopher Nolan’ın 2014’de yönettiği ‘Interstaller / Yıldızlararası’, üçüncü kez vizyonda! ‘Bir yolunu bulacağız. Daima bulmuşuzdur!’ der filmin kahramanı Cooper. Klasik fizikle, kuantum fiziği arasında salınan, ciddi ve bilimsel bir metin üzerinden hareket ediyor Nolan. Yakın bir gelecekte açılıyor film. Dünya gezegeninin gıda rezervi son derece azalmıştır. İklim değişiklikleri, kuraklık, kıtlık, kum fırtınaları içinde geçmektedir gündelik hayat. Uzun süredir çiftçilikle uğraşan eski mekik pilotu ve mühendis Cooper, insanlığın geleceğini kurtarmak adına, çok sevdiği küçük kızı başta olmak üzere ailesini geride bırakarak, bir grup bilim insanı ile birlikte, başka galaksilerde, artık sona gelip dayanmış olan dünyanın yerine, benzer özellikte bir gezegen aramak adına, farklı boyutlara sürüklenecekleri bilinmezlerle dolu uzay yolculuğuna çıkar. Her şeyden önce, bir baba-kız, hatta öykünün özeline bakacak olursak, babalar-kızlar hikayesi izlediğimiz. İnsanın yaratıcılığı ve zekasından, en önemlisi, ‘sevgisinden’ ümidi kesmeyen meselesini, fizik odaklı bir bilimkurgu macerasının tam ortasına yerleştirmiş Nolan. Başrolü, Matthew McConaughey üstlenmiş. Anne Hathaway, Jessica Chastain, Matt Damon, Wes Bentley, Casey Affleck, John Lithgow, Topher Grace, Michael Caine, Ellen Burstyn, kadroyu oluşturan diğer usta isimler. Özellikle astrofizik alanındaki çalışmalarıyla tanınan ABD’li teorik fizikçi Kip Stephen Thorne’un başta; evrende bulunan solucan delikleri sayesinde zaman yolculuğunun mümkün olabileceği teorisinden ilham alan yapım, meselesinin içine fazla fizik ve bilim sokarak, duyguyu bir parça öteliyor. Müthiş biçimi, son derece titiz teknik ayrıntıları, müziği ve genel yapım tasarımı detaylarıyla üst düzey bir yapım olmuş Nolan’ın filmi.
George Lucas’ın epik bilimkurgu efsanesinin 2005 tarihli halkası ‘Star Wars: Episode III-Revenge of the Sith / Star Wars: Bölüm III-Sith'in İntikamı’ ikinci kez vizyonda! Klon savaşlarından üç sene sonra Obi-Wan yeni bir tehlike sezer, bu esnada Anakin kötü tarafın etkisinde kalmaya başlamıştır. Hayden Christensen, Natalie Portman, Ewan McGregor, Samuel L. Jackson, dev kadronun yıldız isimleri.
Hasta annesinin ölümü ile sarsılan Ali, babasından intikam almak üzere gizemli bahçıvanıyla kafa kafaya verir. Ancak ailesi ve yetkililer yaşlı adamın ortadan kayboluşunu araştırdıkça Ali eylemlerinin haklılığından şüphe etmeye başlar. İranlı sinemacı Alireza Khatami’nin senaryosunu yazıp yönettiği ve ortak yapımcısı olduğu ‘Öldürdüğün Şeyler’, dünya prömiyerini Sundance Film Festivali’nde yaptı. Festivalden Dünya Sineması Dramatik dalda Yönetmenlik Ödülü ile ayrılan yapım, 11-22 Nisan tarihleri arasında düzenlenen 44. İstanbul Film Festivali’nde Altın Lale için yarıştı. Ekin Koç, Hazal Ergüçlü, Kolçak Köstendil ve Ercan Kesal oyuncu kadrosunu oluşturuyorlar.
Mısır yapımı, ‘El Hana El Ana Feeh / İçimdeki Mutluluk’, Khaled Marei tarafından yönetilmiş. Evlilik danışmanı olan Ahmed, eşi Eman’ın doktorundan kötü bir haber almasıyla büyük bir üzüntü yaşar. Kızlarının, yokluğunda sevgi dolu bir anne figürüne sahip olmasını sağlamak isteyen Eman; Ahmed’i, onun her zaman hoşlandığı çekici en yakın arkadaşı Fawzeya ile evlenmeye zorlar. Ahmed ve Fawzeya evliliklerinin ardından birbirlerine ısınmaya başlarken, Eman’ın teşhisinde yapılan bir hatanın ortaya çıkmasıyla birlikte komik olaylar zinciri başlar. Mariam El Gendy, Kareem Mahmoud Abdel Aziz ve Dina El Sherbiny oyuncu kadrosunda yer alan isimler.
Çekya yapımı animasyon ‘Pysná princezna / Asil Prenses’, Radek Beran ve David Lisy tarafından yönetilmiş. Genç bir kralın, prenses Carolina’nın sevgisini kazanmak için bahçıvan kılığıyla kaleye girmesi sonrası yaşananları izliyoruz. Genç ve yakışıklı Kral Benjamin bahçıvan kılığına girerek kaleye sızar ve prensesin güvenini kazanmaya çalışır. Zamanla Carolina, onun içtenliğine ve iyiliğine hayran kalır. Gerçek kimliği ortaya çıktığında, prenses onun aslında sadece bir kral değil, aynı zamanda sevgi dolu biri olduğunu anlar.
Adrian Maben tarafından yönetilen 1972 tarihli konser belgeseli ‘Pink Floyd: Live at Pompeii’, 1965’te Londra’da kurulan ve Roger Waters, David Gilmour, Richard Wright ve Nick Mason’dan kurulu ünlü İngiliz progresif/psikedelik rock müzik grubu Pink Floyd’un Pompeii’de verdiği konser görüntülerini içeriyor. Antik Roma Amfi Tiyatrosu’nda verilen konseri gözler önüne seren film, 4K çözünürlük ve yeniden düzenlenmiş ses tasarımıyla sinema salonlarında izleyiciyle buluşuyor.
Miraç Ufuk Öz’ün yönetmenliğini üstlendiği suç dramı ‘Sürmeli’, cezaevine düşen bir adamın hikayesini konu alıyor. Genç bir adam, parmaklıklar ardındayken, dışarıda arkasından türlü oyunlar çevrilir. Ozan Yıldırım, Şevki Özcan, Osman Koyun, Mustafa Keser ve Mehmet Yıldız filmin oyuncu kadrosunda yer alan isimler.
Korku örneği ‘Sitare Cin Kraliçesi’, Gökhan Aksu tarafından yazılıp yönetilmiş. Yıllar önce şeytana kurban edilen babasının intikamını almak isteyen Rıdvan’ın yaşadıkları… Başlıca rolleri Veysel Çukur, Oğuz Serin, Uğur Yaprak, Rabia Önal ve Şükran Çağman üstlenmişler.
Akçaabat’ta kimsesiz bir şekilde büyüyen Kadir’in, sevdiği kadın Zeynep’e kavuşmak için verdiği mücadeleyi konu alıyor romantik dram ‘Tepenin Uşakları 2: Zifin’. İsmet Eraydın’ın yönetmenliğini üstlendiği yapımın oyuncu kadrosunda ise Taha Mataracı, Elvan Çanakoğlu, Köksal Çalık, Ceyhun Gen ve Emre Ön yer alıyorlar.
İçinizde yaşayan sinemadan çıkmış insanın elini sakın ha bırakmayın.

İyi seyirler herkese!

MURAT ERŞAHİN

Murat Erşahin Sinemadan Çıkmış İnsan

25 NİSAN 2025

Diğer Yazılar