30 YIL ÖNCE AHMET KAYA: 'ASIL BENİM YAPTIĞIM POP'

Otuz yıl önce Ahmet Kaya artık iyiden iyiye yerli müzik camiasının zirvesinde. Ünlü bir şirketten çıkarmış son kasetini ve yeni işler için hazırlık aşamasında. Yoğun tempo arasında kısıtlı bir zaman süresi için randevu alıyoruz ve Şarkılarım Dağlara kasetinin öyküsünü, piyasayla ilgili saptamalarını öğreniyoruz. 12 Ekim 1994 tarihinde Cumhuriyet Gazetesi’nin müzik sayfasında yayınlanan söyleşi şöyle akıyor:

Ahmet Kaya’yla bugüne dek yalnız sanatı ve müziğiyle sınırlı söyleşi yapılabilmiş değil. Medyaya ilginç gelen görüşleriyle sanatçının dünya görüşü yansıdı sürekli manşetlere. Belki de Ahmet Kaya, söyleşileri bu yola yöneltip düşüncelerini kamuoyuna aktarmayı denedi…

Ahmet Kaya ile söyleşiye başladığımızda müziğin içinde kalmanın ne kadar zor olduğunu anladık. Müzikten politikaya uzanan bir yol izledik sonunda.

Müziğin toplumla iç içe geliştiğini belirtti Ahmet Kaya; yeni şarkıcıların bugünkü gibi toplumun gerçeklerine sırt çevirerek yaşadıklarında iki yıl içinde yok olup gitmelerinin kaçınılmazlığını vurguladı.

Ahmet Kaya’nın son çalışması Şarkılarım Dağlara kendi rakamlarına göre 1 milyon 300 bin satışa ulaştı. On bir ayda hazırlanan kaset iyi de satmaya devam ediyor.

• Kasetiniz şu anda en fazla satan yapıt. Müzikal anlamda türünü tam saptayamadığımız için hangi kategoriye koyabileceğimizi uzun süre tartıştık. Sonunda Türk pop müziği olduğuna kadar verdik. Birçok yayın organında ‘fantezi’ diye nitelenen müziğinizi siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

Fantezi müziğin ne olduğunu bilmiyorum. Benim yaptığım alternatif Türk halk müziğidir., yani Türk pop müziğidir. Türk sazlarıyla yapılan, halkın sevdiği popüler müziktir. Diğerlerine pop müziği diyemezsiniz ki. Kullanılan makamların, enstrümanların, adamların altyapılarının Türk müziğiyle alakası yok.

 

• Türk popundaki yeni atılımı neye bağlıyorsunuz?

Gazetelerin yazdığı gibi bir şeyin patladığı, çatladığı filan yok. Bu, onlara medyanın bir kıyağı. Medya, bakıyor sisteme karşı olanlar almış başını gidiyor, aman ha deyip ezmeye çalışıyor. Diğer yanda da kendi kağıttan kahramanlarını yaratıyor.

 

• Pekiyi, poptaki ‘genç akım’a kaç yıl şans tanıyorsunuz?

Doğru şeyler yapma adına kendilerini aşarlarsa, toplum ve insana karşı daha duyarlı davranırlarsa kalıcı olabilirler. Ama bugünkü gibi umursuzca yaşayıp Türkiye’nin gerçeğine uzak sanat yaparlarsa iki seneye kalmaz giderler.

 

• Başlangıcından bugüne toplam kaset tirajınızı biliyor musunuz? Son kaset ne kadar sattı?

Ne söylesem yalan olur. On dört kasetin hepsi bir milyon satmadı tabii. Ama sekiz milyona ulaşmıştır herhalde. Son kaset ise bir milyon üç yüz bin civarında.

 

• Bu süreç içinde müzikal tavrınızda yumuşama oldu mu?

Geçmişte acemiliklerim oldu ama şimdi Türkiye halkının nabzını en iyi tutanlardan biriyim. Halkı iyi tanıyınca müzikal eğiliminiz de onlarla değişiyor. Her şeyden önce demokratım, devrimciyim ve solcuyum. Ama radikal anlamda bu ülkede bir şeylerin değişmesi zor olduğu için insanlara daha ılımlı yaklaşmak zorundayım. Fazla ajitasyon ve şiddet insanları sanattan soğutuyor.

 

• Bu yanıttan sonra yeni kasetinizdeki bütünlük sorununa gelmek istiyorum. Bir yanda politik anlamda son derece iddialı parçalar, diğer yanda Saza Niye Gelmedin diye bir çalışma. Tezat yok mu bu sıralamada?

Saza Niye Gelmedin, kaseti yumuşatmak için seçilen bir parça. 60 dakika insanı stres içinde bırakamazdım. Bunları söylerken Saza Niye Gelmedin’in başarısı hesaplı kitaplı bir şey sanılmasın. Dost meclislerinde söylediğimiz bir şarkıydı. Hoşuma gidiyordu, aldım kasete koydum.

 

• İbrahim Tatlıses de aynı dönemde bu parçayı kasetine koydu. Nasıl yorumluyorsunuz?

Parçanın müziğini ben besteledim, aslında müziği çok başkaydı. Sözlerin arasına 'üç gün dedin, beş gün dedin’, bölümlerini de ben ekledim. Müzik hiçbir yerden alıntı, çalıntı değildir. Ama yine de kasete anonim yazdım. Bir ay sonra İbrahim parçayı okudu. Altında anonim yazdığı için izinlik bir konu gelişmedi.

 

• Saza Niye Gelmedin için bir de ‘eşcinsel şarkısı’ diye değerlendirmeler yapılıyor…

Böyle bir şey olsaydı parçanın klibinde yer alan kızın yerine zenne koyardık. Kesinlikle aynı cinslilik yok. Farklı şekilde yorumlanabilir, kadın belki farklı bir yerde çalışıyordur. Bu toplumda normal bir ev kadınına ‘aleme, saza niye gelmedin’ diye soru sorulamaz.

 

• Yıllarca şarkı söylerken kullandığınız vurgulama eleştirildi. Ancak, yeni çalışmada bu tür aksaklık yok denecek kadar az. Ne değişti?

Haklı bir eleştiriydi o. Fakat ilk başta bunu düşünemedim. Öylesine kaptırıp gidiyordum ki, dil fonetiğime uygun şekilde bestelediğim şarkıları değiştirdiğim zaman yorumda olumsuz anlamda farklılaşma oluyordu. Sonra daha dikkatli davranarak gidermeye çalıştım.

 

• Bir milyon üç yüz binlik kaset satışı Avrupa için bile yüksek bir rakam. Böyle büyük kitleye hitap eden müziğin uluslararası piyasada şansını nasıl görüyorsunuz?

Benim ulusallık diye bir derdim var, evrensellik diye bir derdim yok. Ben, aklımı bu ülkeyle bozmuşum. Ağrı’ya, Hakkari’ye gitmeden, Atina’ya, Almanya’ya, Fransa’ya gitmeyeceğim.

CUMHUR CANBAZOĞLU