NAİM DİLMENER'LE GEÇMİŞ ZAMANIN İZİNDE

RE RE RE RA RA RA

14 Ağustos 2021 Cumartesi 22:09
NAİM DİLMENER'LE GEÇMİŞ ZAMANIN İZİNDE

Remix’in hayat kurtardığını artık herkes kabul etti. İki albüm arası boş zamanı olanların, binbir emekle piyasaya sürüdüğü albümden umduğunu elde edememişlerin, piyasayı rakiplerine kaptırmak istemeyenlerin ya da şarkılarına bir DJ eli değsin isteyenlerin hep birden rüzgarına kapıldıkları bir şey oldu remix: “Re re re ra ra ra remix remix çok yaşa...” Remix, hiç şüphesiz yeni bir yol ya da imkan değil. Yurt dışında, 80’li yıllar ile birlikte müzik piyasasına yerleşen bir kavram bu. Oralarda; önce utangaç bir şekilde kendini göstermiş ve çoğunlukla “extended” ya da “12” mix” olarak adlandırılmış bir şekilde single’ların “B” yüzlerini doldurmaya başlamıştı. 90’lı yıllarda ise başını aldı gitti. Artık (tıpkı şarkılar gibi) her mix’in bir adı vardı ve bu tür versiyonlar, “B” yüzü de ne demek, “A” yüzüne kuruluyor ve hatta bununla kalmayıp albümlere sıçrıyordu. Kuruldukları, sıçradıkları ürünü de anında renklendiriyor - sattırıyorlardı.

Böyle olmasına rağmen remix’in bizim piyasaya kendini kabul ettirmesi çok zaman aldı. 1996 yılında, Candan Erçetin “The Remix EP”yi piyasaya sürdüğünde, herkes şaşkınlıkla bakakalmıştı. Remix’i bilmediklerinden-anlamadıklarından değil; yalnızca “bu memlekete birkaç numara büyük” diye düşündüklerindendi bu. Ama akıllı Candan Erçetin (ya da o zamanlar akıl hocası olan Mete Özgencil), bunun da zamanının geldiğine emindi ve yanılmadı.

İçinde “Sevdim Sevilmedim” ve “Umrumda Değil” adlı iki şarkının boy boy tam yedi versiyonunun bulunduğu bu EP yalnızca Candan Erçetin’in Türk popunda (ki, henüz orta halli tek bir albümü vardı) kalıcı olacağına dair kuvvetli bir işaret çakmakla kalmadı, çok satarak, piyasada mevcut firmaların kafasında dolanıp duran “birkaç numara...” yanılsamasını da sona erdirdi. Remix satıyor ya da sattırıyordu işte. Candan Erçetin öncesi yapılmış bir – iki deneme yok değildi gerçi. Bu yol, o güne kadar, single ya da albümü süslemek - uzatmak için konulan “bonus track” şeklinde denenmişti ve bu yolun, satışlar üzerinde ne kadar etkili olduğu bilinmiyordu. “The Remix EP”, yeni bir yol ayırımına getirmişti herkesi. Eski usul diskoteklerin bir bir yok olup yerine orta büyüklükteki cafe – bar – kulüplerin arka arkaya açılmasıyla birlikte de her şeyin arkası daha kolay geldi. Bu orta büyüklükteki mekanların sayısında büyük bir artış olmuştu ve bunların kayda değer bir bölümü de (eski usul diskoteklerin aksine) Türkçe müzik çalmaya bayılmaktaydı. Ya da, zaten bu mekanları dolduranların bizzat kendisi bu tür bir müzik talep etmekteydi.

Hal böyle olunca; Türk popunun ritmi hızlanmak durumunda kalmış, Altan Çetin ve benzerlerine gün doğmuştu. İşini daha makul bir yoldan görmek isteyenler ise bu işi adabınca yapmak istiyor ve (haklı olarak) DJ’lere başvuruyordu. Dünyanın her yanında olduğu gibi, bizde de, DJ’ler, müzik piyasasında kendilerine bir şekilde yer edinmiş orta halli “memur aranjör”lere fark atmış, ezip geçmişti. Murat Uncuoğlu, Can Hatipoğlu, Murat Tunalı, Ümit Kuzer, Volga Tamöz, Can Erdoğan, Tansel Doğanay, Kıvanç K, Febyo Taşel, Mercan Dede ve benzeri DJ – müzisyenler; ele aldıkları şarkıları artık baştan yaratıyor, resmen kuş konduruyorlardı. Bu tür müzisyenler; mix ya da remix dendiğinde, bir “Euro disco” ya da “Latin” temasını kopyalayıp durmak, bunu şarkının altına boydan boya döşemek (dolayısıyla şarkıyı dinleyenlerin kafasını şişirmek) olarak anlamıyor, bu iş üzerinde, en az şarkının yaratıcısı kadar zaman ve emek harcıyorlardı...

 

GAMSIZ HAYAT

Remix’in önünü açan Candan Erçetin, daha sonra da aynı yolu ısrarla takip etti. “Oyalama Artık” ve “Unut Sevme Beni” single'larıyla, şarkılarını başka ellere emanet etmekten hiç çekinmedi. Sonuç da, çoğunlukla göz kamaştırıcı oldu. Son iki albümü “Elbette” ve “Neden” ile müziğinin devir hızını bir parça azaltmış olan Candan Erçetin, bu açığını remix single’lar ile kapamaya çalışıyor. Yeni yayınlanan ve kısaca “remix” olarak adlandırılmış single’da, “Neden” adlı albümde yer almış “Gamsız Hayat”, “Ben Böyleyim”, “Parçalandım” ve “Hayırsız” adlı dört şarkının yeni versiyonları yer almakta.

Bir de (Fire Starter adlı filmin müziği olarak da kullanılacak) “Yazık Oldu” adlı yeni bir şarkı. Erçetin’in mix’lerine (Yaşar’ın “Sevdiğim Şarkılar” adlı albümünde çalışmış olan) Sinan Akçıl, Emre Gören ve Can Hatipoğlu – Murat Tunalı imza atmış. “Hayırsız”ın “hayırsız – hayırsız” çığlıklarının tekrarlanıp durulduğu bölümü hariç, mix’lerin hepsi de vasatın üzerinde. Hatipoğlu-Tunalı ikilisi ise yine harikalar yaratmış. Bu iki DJ-müzisyenimizden bugüne kadar hiç “boş” iş çıkmadı. Bu sefer de böyle...

Topkapı firması, Candan Erçetin ile birlikte, Yaşar’ın da bir remix single’lını yayınladı. “Remixes 2003” adlı bu single; tıpkı Candan Erçetin gibi, “Sevdiğim Şarkılar” ile müziğin ritmini bir parça aşağılara çekmiş olan Yaşar’ın yeniden hızlanma denemesi olarak kabul edilebilir. “Kuşlar” ve “Masal” adlı şarkılarıyla Türkçe müzik çalınan kulüplerin gözdesi haline gelmiş olan Yaşar, her nedense son albümü ile bu özelliğini apansız bir kenara koymuş ve kendisindan “hızlı bir şeyler” bekleyen hayranlarını şaşırtmıştı. “Masal”ın “club mix” ve “Frank J’s remix”leri çeşitli Avrupa ülkelerinin diskoteklerinde ortalığı inletmekteyken, Yaşar’ın kendi ülkesinde durulmaya çalışması çok tuhaftı ama, genç şarkıcı böyle istemişti işte. İstemiş ve olmamıştı ama. Türk popunun tarihinden seçilmiş güzelim şarkılar, ulaşması gereken insanların ancak çok küçük bir bölümüne ulaşabilmişti. Albümün yapamadığını belki bu remix single yapabilecek. Dört şarkının dördünü de Can Bener elden-gözden geçirmiş. Ortaya çıkan da, remix ortalamamızın bir parça üstünde.

Bu yol böyle devam edecek gibi. Çoğunlukla herkes memnun bu durumdan. Çok az kişi “Şarkıların orijinal haline dokunmayın” diyebiliyor hala. Onlara verilecek cevap da hala aynı: “Şarkıların orijinal halleri orada duruyor, sevmiyorsanız remix versiyonlara kulak vermeyin.”

 

BULURSANIZ KAÇIRMAYIN

Hayat? (Remix) / CemAli – Universal – CD

The Remix EP / Candan Erçetin – Topkapı – CD single

Oyalama Artık / Candan Erçetin – Topkapı – CD single

Sen Mutlu Ol / Soner Arıca – Universal - CD single

Remix / Soner Arıca – Universal – CD

Remix / Candan Erçetin – Topkapı – CD single

Remixes 2003 / Yaşar – Topkapı – CD single

Yaz Bitmeden / Sezen Aksu – DMC – CD

Dudu / Tarkan – Hitt - CD

 

NAİM DİLMENER

[email protected]



Diğer Yazılar