'GÖLGE KÜLTÜR BAKANI'

Geçen yıl 3 Haziran’da Bodrum'da geçirdiği kalp krizi sonucu 57 yaşında yaşamını yitiren Kalan Müzik'in sahibi ve kurucusu, müzik yapımcısı Hasan Saltık’ın birinci ölüm yıldönümüydü birkaç gün önce. Ona ‘Gölge Kültür Bakanı’ deniyordu.

Otuz yıldan fazla süredir müzik adına çok önemli işler üretmiş Saltık'ın bu kadar önemsenmesinin, sevilmesinin nedeni neydi?

Geçmişimizde müzik adına üretilmiş güzel ne varsa adeta peşinden yürüdü Hasan Saltık; tabii güncel, nitelikli yapıtları da es geçmeden.

Bu toprakların müzik kültürünü kayda almaya amaçlarken, adının yüklediği sorumlulukla kalıcı yapıtlara imza atmanın heyecanını amaçladı.

Ayrıca ‘eski’nin satmayacağından çekinen müzik sektörüne cesaret verdi; kılavuzluk yaptı bir bakıma.

Aslında tam bir başarı öyküsüydü Hasan Saltık’ınki.

1964’te Tunceli’de doğmuştu; ilköğrenimini Tunceli'de, ortaöğrenimini ise İstanbul'da tamamlayan Saltık, İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda başladığı obua eğitimini ekonomik nedenlerle bırakarak Suadiye Lisesi’ne devam etmişti.

Müzikten kopmayacaktı. 1991’de Unkapanı İstanbul Plakçılar Çarşısı’nda küçük yazıhane, bir koltuk, bir telefon ve sıfır sermaye ile kurmuştu Kalan Müzik’i.

Genç yaşına karşın Unkapanı’nı iyi tanıyan biriydi. Başka firmalar için albümler üretirken, ticari şansı olmadığı gerekçesiyle birçok projeyi kabul ettirememişti diğerlerine.

Bunları kendi başına çıkarmaya karar vermiş ve uzun zaman diliminde ağır ağır ama sürekli satacak albümleri kafaya koymuştu. Önce sol malzemeyle ve protest müzikle işe girişmişti.

Hedefi, bunlardan gelecek parayla ülkenin kültürüne dair ayrıksı işleri hayata geçirebilmekti.

Plan kısa sürede tutmuş ve yelpaze genişlemeye başlamıştı. Pop albümlerinin yeniden basımı, halk müziği, dünya halklarından ezgiler, devrim şarkıları, ağıtlar, uzun havalar, asker türküleri, Osmanlı Sultanları derken sıra taş plaklara gelmişti.

Saltık yurtdışı gezisinde eski taş plakların temizlenip CD’lere aktarıldığını görmüş; neden aynı çabanın Türkiye’de verilmediğini düşünüp sıkıntı duymuştu.

Araştırmış, sormuş, soruşturmuş; kısa sürede işe koyulmuş ve gerçekleştirmişti. Taşplaklar, Seyyan Hanımlar, Rebetikolar, Neşet Ertaşlar, Aşık Veyseller, Yorgo Bacanoslar, Tamburi Cemil Beyler, Kardeş Türküler ve niceleri…

Yılda 30,40 albüm yayınlamaya başlayan Kalan Müzik’in yaptıkları dünyada esen ‘world music’ rüzgarıyla da örtüşünce ortaya gayet zengin ve etkileyici bir katalog çıkmıştı. O güne kadar albüme dönüşmesi hayal gibi gözüken birçok yapıt Hasan Saltık’ın çabalarıyla plakçı raflarına kurulmuştu.

Sabırla, inatla, arşivlik malzeme toplamış, iğneyle kuyu kazmıştı. Acıdır ki, ülkede sesli arşiv konusundaki en önemli kaynak TRT’nin radyolarında birikmiş hazinelerin dünyaya açılması gerekirken, bir, iki örnek dışında bu yapılmamış, yapana da yardımcı olunmamıştı…

Kalan Müzik’in çabası bir süre sonra uluslararası alanda da karşılık bulmuştu. ‘Anadolu kültürüne ve dünya kültürüne katkıları’ nedeniyle 2003’de Hollanda Kraliyet Ailesi ‘Prience Claus Nişanı’na layık görmüştü Saltık’ı; ertesi yıl da Time Dergisi tarafından ‘Avrupa’nın Kahramanları’ listesine seçilmişti.

Araştırma yapanların, müzikseverlerin de gözdesiydi ama yasaklı dillerde eser yayınladığı gerekçesiyle sürekli mahkemelere taşınıyordu.

Yılmıyordu Hasan Saltık; birincil amacı olan ulusal kültüre sahip çıkma yolunda önemli mesafe alıyor, yabancı festivallere katılıyor, albümlerin yanında DVD’ler de yayınlıyordu.

MESAM dahil birçok kuruluşta yer alarak, müzisyenlerin hak arayışlarına da destek verdi.

Geçmişi geleceğe taşıyan bir kültür emekçisi olarak aynı heyecan ve merakla yitik seslerin izini sürdü. Yapacak daha çok işi vardı ama, erken gitti…

CUMHUR CANBAZOĞLU